zemlja se sastoji od zemljine kore, omotača zemljinog jezgra i jezgra

primarni (P, longitudinalni) i sekundarni (S, transverzalni)

granica gde se naglo menjaju brzine seizmičkih talasa (najpoznatiji MOHO diskontinitet izmedju zemljine kore i omotača)

2-80km debljine
sedimentnog, granitnog ili bazaltnog sloja
učešće hemijskih elemenata H, Si, Al, Fe
1% zapremine zemlje
razlikuje kontinentalnu (SiAl, 20-70km) i okeansku (SiMa, 4-7km) koru


dopire do dubine od 2900km
sastoji se iz gornjeg omotača (čvrsto stanje), astenosfere (rastopljeno stanje) i donjeg omotača (čvrsto stanje)
84% zapremine zemlje
čini litosferu sa zemljinom korom

središnji deo zemlje
sastoji se od spoljašnjeg (3500°-4000°C) i unutrašnjeg jezgra (4000°-5000°)
NiFe
15% zapremine zemlje
naelekrisano gvoždje stvara magnetno polje

ustanovljena granica na 2900km gde P talasi usporavaju, a S talasi nestaju

procesi na zemlji koji nastaju pod uticajem unutrašnjih (endogenih) i spoljašnjih (egzogenih) sila

1912. postavljena je hipoteza o pomeranju kontinenata i nazvana novom globalnom tektonikom

rastopljena usijana stenska masa u astenosferi koja vrši pritisak na litosferne ploče i uzrokuje tektonske pokrete
ispoljava se erupcijom vulkana, a kada izadje na površinu zemlje naziva se lava

sfera gde je manifestacija tektonskih pokreta najintenzivnija

minerali koji učestvuju u gradji stena na zemlji

minerali koji se koriste u svakodnevnom životu

optičkih osobina (boja, sjaj, providnost), mehaničkih osobina (tvrdoća, elastičnost, cepljivost), specifičnih težine, električne provodljivosti i toplotnih svojstava

ostatak davno izumrle biljke ili životinje koji se može naći u pojedinim stenama

nastaju hladjenjem i očvršćavanjem magme u omotaču i lave na površini
dele se na:
1. dubinske (intruzivne, plutonske) - hladjenjem magme u dubljim delovima omotača (nastaje granit, diorit, gabro)
2. površinske (ekstruzivne, izlivne) - vulkaniti mogu imati oblik ploče ili vulkanske kupe 
3. žične 

nastaju taloženjem i sedimentacijom usitnjenih delova stena
proces: površinsko raspadanje stena, transport nastalog materijala, taloženje transportovanog materijala i očvršćavanje stena
postoji mehanička (-H2O) i hemijska sedimentacija (CaCO3, SiO2, Fe2O3, H2O)

nastaju preobražajem magmatskih, sedimentnih ili drugih metamorfnih stena
tipovi preobražaja:
regionalni dinamotermalni metamorfizam (dublji slojevi i velike mase u kori)
kontaktni metamorfizam (prodor magme u stenu) 

grafit - olovka
kalcit - kreč, ukras
kvarc - staklo, nakit
talk - puder
halit - kuhinjska so

granit - gradjevina (ivice, oblaganje), obelisk i sarkofag
gabro - ukras, popločavanje ulica, izgradnja spomenika
andenzit - proizvodnja bakra, Pb, Zn, Au, gradjevina
bazalt - gradjevina (kamen, putevi, ukras, izolator, staklena vuna)

šljunak - gradjevina 
glina - keramika, vatrostalno posudje
krečnjak - gradjevina, hemijska, cementna, prehrambena, farmaceutska industrija
gips - gradjevina, industrija papira, tekstila, guma, boja, poljoprivreda

gnajs - gradjevina
mermer - ukras, gradjevina, hemijska industrija
kvarcit - gruba gradjevina, podloga za puteve, metalurgija, vatrostalna opeka

nije jedinstvena već podeljena na 7 velikih i 20-tak malih

severoamerička, južnoamerička, pacifička, indo-australijska, antarktička, afrička, evroazijska

subdukcija koju prate vulkanizam i seimizam, veliki podmorski rovovi i kolizija

nastajanje pukotina koje ispunjava magma, raseda i riftova, sve do nastanka novog okeana

nastaju pukotine i rasedi praćeni zemljotresima, dolazi do nabiranja zemljine kore praćene vulkanima, nastaju bore i planine

obuhvata sve procese vezane za izbacivanje magme, gasova i pepela iz astenosfere na koru

podela vulkana prema obliku kupe, kratera i postanka

ugašeni (kenija), aktivni (sveta helena, popokatepetl, hekla, etna, vezuv, kamerun) i uspavani (kilimandžaro)

(trus) je kratkotrajno iznenadno podrhtavanje zemljine kore 

rihterova (amplituda) - 1-9
merkalijerova (MCS, razornost) - 1°-9°

1960. čile (9,5) 
2004. indonezija (9,3)
1964. aljaska (8,4)

1927. rudnik
1980. kopaonik (5,9)
2010. kraljevo
2002. gnjilane
1998. mionica

Srpski

Ovaj set objašnjava unutrašnju građu Zemlje, tipove seizmičkih talasa i pojam diskontinuiteta, ključne koncepte u fizičkoj geografiji.

duxismekxi

Srbija

Srednja škola

Geografija

oblast 2 - geografija

Učenici će naučiti o počecima borbe za oslobođenje, ulozi Karađorđa i značaju Prvog srpskog ustanka.

Beleške

Knowunity Serbia

Istorija

Prvi srpski ustanak: uzroci, vođe i značaj

Ponovićemo šta su glasovi i kako se dele, a zatim ćemo učiti o važnim promenama koje se dešavaju kada se glasovi nađu jedan pored drugog u rečima (npr. jednačenje suglasnika po zvučnosti i mestu tvorbe).

Srpski jezik

Glasovi i glasovne promene

Učenici će naučiti o uzrocima, toku i značaju Prvog srpskog ustanka, kao i o ulozi Karađorđa Petrovića u borbi za oslobođenje.

Prvi srpski ustanak

Proučavaće se Drugi srpski ustanak pod vođstvom Miloša Obrenovića i postepeno sticanje autonomije Srbije unutar Osmanskog carstva.

Drugi srpski ustanak i sticanje autonomije

Učenje o uzrocima, toku i značaju borbe Srba za oslobođenje od osmanske vlasti.

Srpske revolucije (Prvi i Drugi srpski ustanak)

Učenici će utvrditi upotrebu Past Simple i Past Continuous vremena, te naučiti Past Perfect Simple za izražavanje radnji koje su se desile pre neke druge radnje u prošlosti.

Engleski

Prošla vremena

Učenici će se upoznati sa žlezdama sa unutrašnjim lučenjem (npr. štitasta žlezda, pankreas) i ulogom hormona u regulaciji telesnih funkcija.

Biologija

Hormonski (endokrini) sistem

Razumećete kako se kovalentna veza formira deljenjem elektrona, razlikujući polarnu i nepolarnu kovalentnu vezu, kao i jednostruke, dvostruke i trostruke veze.

Hemija

Kovalentna veza

Učimo o vojnim pohodima evropskih hrišćana na Bliski istok i njihovim posledicama.

Krstaški ratovi

Naučićemo različite metode za rešavanje kvadratnih jednačina, uključujući formulu, faktorizaciju i dopunu do potpunog kvadrata.

Matematika

Kvadratna jednačina

Geografske odlike, stanovništvo, privreda i države Skandinavije, Finske i Baltika (npr. Norveška, Švedska, Danska).

Severna Evropa

Prirodne i društvene karakteristike, stanovništvo, privreda i države centralnog dela kontinenta (npr. Poljska, Češka, Austrija).

Srednja Evropa

Učenje o Zemljinoj rotaciji (dan i noć) i revoluciji (godišnja doba) i njihovim posledicama.

Kretanje Zemlje

Upoznavanje sa pojmom migracija, odnosno kretanja ljudi sa jednog mesta na drugo.

Migracije stanovništva

Upoznavanje sa najvećim kontinentom, njegovim raznovrsnim reljefom, klimom i prirodnim lepotama.

Azija

Karakteristike, stanovništvo, privreda i države poput Francuske, Nemačke, Velike Britanije, Irske i Beneluksa.

Zapadna Evropa

Geografske odlike, stanovništvo, privreda i države istočnog dela Evrope, uključujući evropski deo Rusije, Ukrajinu i Belorusiju.

Istočna Evropa

Upoznavanje sa osnovnim slojevima Zemlje: jezgrom, omotačem i korom, na jednostavan način.

Unutrašnja građa Zemlje

Radni list

Лана Лазаревић

Reljef Srbije

Razumevanje različitih klimatskih tipova u Evropi (npr. umerena, mediteranska, kontinentalna) i faktora koji ih određuju.

oblast 2 - geografija

Kartice

oblast 2 - geografija

Kartice